Vikipedi Eğitim Programı
Nedir: Üniversitelerde veya orta öğretim kurumlarında Vikipedi ve diğer Wikimedia Vakfı projelerinin işleyişini, nasıl katkı verileceğini öğrencilere öğretmek ve öğrencilerin bu projelere katkısını derslerinin bir parçası yapmak üzere o dersi veren kişi/kurum ile deneyimli vikipedistlerin birlikte çalışmasıdır.
Amacı: Vikipedi'de Türkçe içeriği geliştirmek başta olmak üzere Wikimedia projelerinin içeriğini zenginleştirmek; öğrencilerin dijital becerilerini, eleştirel düşünce ve yazma becerilerini geliştirmek, açık bilgiye katkı yapma deneyimi sağlamak
Örnekler:
.jpg)
- Uludağ Üniversitesi Psikoloji Bölümü Teknolojik İletişim ve Sosyal Davranış adlı doktora dersinde 2015'ten beri Vikipedi ödevi verilmekte. Bu dersin öğrencileri diledikleri bir sosyal psikoloji kuramını, kavramını veya sosyal psikolojideki önemli bir kuramcıyı seçip seçtikleri konuyla ilgili Vikipedi standartlarına uygun bir madde hazırlamakla yükümlüler. Bu ödevin amacı, teknolojik iletişimin bilgi edinme ve paylaşmayla olan ilişkisi üzerinde düşünmeleri ve bu konuda deneyerek/uygulayarak bir şeyler öğrenebilmeleridir.
- TOBB Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 4. sınıf ve yüksek lisans öğrencilerinin ortak olarak aldıkları BİL 448/548 kodlu Internet Guvenlik Protokolleri dersinde 2015'ten beri öğrencilere Vikipedi İngilizce dil sürümündeki kriptografi (sifreleme) ve güvenli haberleşme protokolleri üzerine maddeleri Türkçeye çevirme ödevi verilmektedir. Öğrencilere bu ödevin amacının İngilizce öğrenme konusunda kendileri kadar şanslı olmayan öğrenciler ve arastırmacılar için Türkçe bilgi sunmak olduğu açıklanmıştır.
.jpg)
- Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi 4. sınıf öğrencileri JOU 404 kodlu 'Dijital Medyada İçerik ve Kaynak Yönetimi ders yükümlülüklerinin bir parçası olarak Vikipedi Türkçe dil sürümüne kendi ilgi alanları doğrultusunda diledikleri şekilde katkı vermektedirler. Amacı, açık bilgi platformlarını kullanma ve katkı verme deneyimi sağlamaktır.
- Sakarya Üniversitesi Coğrafya Bölümü'nde 2016 yılınden beri öğrencilere Türkçe Vikipedi'ye katkı vermeleri istenmekte. Türkçe Vikipedi'de Kuvartener terimleri, Kıyı morfolosi üzerine bilgileri geliştirmek üzere bu ders kapsamında öğrenciler katkı vermekte. Söyleşi>>
- Öğrencilerin katkı verdiği maddelere örnekler
Şu sayfadan 2020-2021'de farklı üniversitelerdeki uygulamalar hakkında bilgilere ulaşabilirsiniz:Etkinlikler.
Öğrencilerin dersleri kapsamında katkı verdiği maddelere bazı örnekler aşağıdadır:
- Deniz seviyesinin yükselmesi
- Playa göl
- Buzul yarığı
- Prososyal davranış
- Ayna Benlik
- Öz sunum
- Anahtar Üretme Fonksiyonu
- Eliptik-eğri Diffie–Hellman
Program Nasıl işliyor?
- Tanışma: Dersi kapsamında öğrencilerinin Wikimedia projelerine katkı vermek isteyen öğretim üyesi WMTR topluluğuyla veya WMTR topluluğunun öğretim üyesi ile temasa geçer.
- Plan: Dersin içeriği kapsamında Vikipedi'ye, Vikiveri'ye mi başka bir projeye mi katkı verileceği, ne tür katkılar sağlanabileceği (madde oluşturma, çeviri yapma, görsel hazırlama, fotoğraf yükleme....), öğrenciye ne fayda sağlaması hedeflendiği görüşülür.
- Hazırlık: Bu ders kapsamında bir ödev olarak verilecekse nasıl notlandırılacağı, kriterlerin ne olduğu, grup ödevi mi yoksa bireysel bir ödev mi olacağı, öğrencilerin katkılarında serbest mi bırakılacağı, belirlenen işleri mi yapacağı kararlaştırılır. Eğer serbest olmayacaklarsa katkı verilecek maddelerin listesini hazırlama, çeviri yapılacak sayfaların belirlenmesi vs. sürecinde birlikte çalışılır, Vikiveri'den veri çekme vb. yollarla destek olunur.
- Kullanıcı adları: Öğrencilerin Vikipedi'ye kaydolması istenir ve kullanıcı adları listesi alınır.
- Ziyaret: Uygun bir ders saatinde derse konuk olup Vikipedi'nin özellikleri, temel ilkeleri açıklanır ve madde oluşturma, güncellemenin nasıl yapıldığı, wiki biçimlendirme dili konusunda bilgi verilir.
- Derse konuk olma mümkün olmazsa o ders için özelleştirilmiş sunum materyalleri hazırlanarak öğrencilerle paylaşılır.
- Dersi ziyaret, uzaktan video konferans ortamında ve ders dışı bir saatte de gerçekleşebilir.
- Gösterge Paneli: Öğrencilerin katkılarının kolay takibi için Gösterge Paneli hazırlanır; kullanıcı adı listesi oraya girilir ve gerekiyorsa maddelere kullanıcılar atanır.
- Soru Yanıtlama: Ödev teslim tarihine kadar öğrencilerden gelen sorular yanıtlanır. Kaynak ekleme, bilgi kutusu oluşturma, fotoğraf yükleme vb. konulardaki sıkıntılarında destek olunur.
Geribildirimler
Uludağ Üniversitesi 3. sınıf lisans öğrencileri, ders yılı sonunda Vikipedi ödevi ile ilgili olarak öğretim üyesine verdikleri geribildirimleri bizimle de paylaştılar.
-
Öncelikle eğitim hayatım boyunca içinde yer aldığım farklı tarzda bir ödev olduğu için diğerlerine göre...Devamı>> -
Bu ödevi diğer ödevlerle karşılaştırdığımda monotonluğu kırmış olduğunu düşünüyorum. Sadece bizi değil, ...Devamı>> -
Wikipedia için hazırladığımız ödev gerçekten çok anlamlıydı. Çünkü diğer ödevlerin daha sonraya...Devamı>> -
Bu bölümde üçüncü yılı bitirmekteyim ve bu süreçte onlarca ödev hazırladım. Bence yapmış olduğum en anlamlı ve en zevkli ödevdi...Devamı>> -
Daha önce de dediğim gibi bu ödev arkadaş ortamlarında hava atabildiğim bir ödevdi... Devamı>>
Öneriler ve Başvuru
Program hakkında görüşlerinizi, geliştirmek için önerilerinizi (örneğin hangi tür derslerde hangi tür Wikimedia projelerine katkı yapılması daha uygundur, madde oluşturma dışında ne tür katkılar sağlanabilir - mevcut maddelerin kaynaklarının incelenmesi, tartışma sayfasına öneriler yazmaya yönlendirme vb...) ve varsa bu programda yer almak isteyebilecek kurum/kişi önerilerini bizimle paylaşmanızı rica ederiz. Bu programı yürüten Basak veya Sakhalino'ya da ulaşabilirsiniz.