WikiOutdoor Training 2024 izlenimleri
Adem'in izlenimleri
7-8 Eylül 2024 tarihleri arasında Orta ve Doğu Avrupa (CEE) bölgesindeki 12 ülkeden 24 Wikimedia katılımcısı Makedonya'nın Prespa bölgesinde buluştu. Wikimedia Makedonya ekibinden Toni Ristovski, Kiril Simeonovski, Nino Bogdanovski ve Dean Lazarevski'nin ev sahipliğinde gerçekleşen açık hava eğitiminin ana misyonu; ilgi çekici ve kayda değer yer ve mekanların nasıl keşfedileceği ve buralara nasıl gidileceği, kaliteli görseller ve multimedya çıktılarının nasıl üretileceği, referans çalışmalarının nasıl belirleneceği ile Wikimedia projelerinde yeterince temsil edilmeyen konuların nasıl belgeleneceği olarak sıralanabilir.
Katılımcılar ve eğitmenler dört üyeden oluşan yedi takıma ayrıldı ve her üyenin önceden belirlenmiş bir rolü oldu. Bunlar bir sürücü, bir araştırmacı, bir fotoğrafçı ve bir drone operatörü. Sürücüler eğitim sırasında katılımcıları ve ekipmanları taşımak, araştırmacılar seferin hedef alanını ve rotayı belirlemekten, fotoğrafçılar eğitim sırasında ilgili mekan ve objelerin fotoğraflanmasından, drone operatörleri ise bir drone kullanarak havadan fotoğraflar ve videolar çekilmesinden sorumlu oldu. Bir kuranın ardından fotoğrafçı olarak dahil olduğum grupta, Yunanistan'dan Marios Magioladitis drone operatörü, Slovenya'dan Mihael Simonič sürücü ve Arnavutluk'tan Fiona Mino ise araştırmacı olarak yer aldı. Katılımcıların tamamı Prespa Gölü kıyısındaki Hotel & Resort Lakeview'de konakladı.
7 Eylül Cumartesi günkü ilk gün, oteldeki toplantı salonunda ev sahibi Makedonya ekibinin açılış konuşması ve farklı ülkelerden gelen katılımcıların eğitime katılma gerekçelerini, kısa özgeçmişlerini ve öğrenecekleri yeni beceri ve bilgiler ile kendi toplulukları içinde nasıl kullanacaklarına dair gelecek planlarını paylaşarak başladı. Daha sonra eğitimin ana hedefleri için fotoğrafçı ve drone operatörü rollerini seçenler için, fotoğrafçılığın bazı teknik detayları, hangi lokasyonların çekileceği ve drone ekipmanları konusunda brifing verildi. Araştırmacılar için harita üzerinden nerelerinin keşfedileceğine dair fikir alışverişinde bulunulurken, araç sürücüleri için ise gidilecek rotalar ve lojistik ihtiyaçlar konusunda bilgi verildi. Daha sonra Galičica dağı yamaçlarından Prespa Gölü manzarası olan bir lokasyonda mola verecek şekilde bir geziye çıkıldı. Burada katılımcılar profesyonel fotoğraf makineleri ve telefonları ile manzarayı fotoğrafladı ve Makedon ekibi bölge hakkında brifing verdi. Daha sonra tepenin üst taraflarında bulunan terk edilmiş bir kayak teleferiğinin de olduğu bölge ziyaret edildi. Sonrasında gruplar, Prespa ve Ohri bölgelerini ayıran Lipova Livada dağ geçidine geçti ve burada drone ile manzara ve katılımcıların fotoğrafları ve videoları alındı. Son durak ise, gün batımı eşliğinde gruplar Ohri gölü kıyısındaki Aziz Naum Manastırı'na geçerek buradaki tarihi yerleri fotoğrafladı. Manastırın bitişiğindeki Ostrovo Restoranında ise akşam yemeği yenildi. İlk günün son durağında ise açık elverişli hava koşullarının yardımı ile Lipova Livada dağ geçidi yakınlarındaki güzergahta gökyüzü ve yıldızlar fotoğraflandı ve gözlemlendi.
İkinci gün Prespa bölgesinin kuzeyindeki köy ve yerleşim alanları seferi ile başladı. Resen Belediyesi sınırları içindeki Gorno Krušje, Leva Reka, Izbišta, Jankovec, Kriveni ve Zlatari olmak üzere toplam altı köy ziyaret edildi ve belgelendi. Her araştırmacının ekibi bir köyden sorumlu oldu ve sürücü köylerdeki ilgi çekici, tarihi ve ansiklopedik mekanlar (örn., kiliseler, camiler, kültürel anıt ve büstler, okullar ve mezarlıklar) belgelemek için fotoğrafçı ve drone operatörünü taşıdı. Her bir köy tek olarak değil, gruplar olarak ziyaret edip fotoğraflandı. Bir grup yalnızca kendisine verilen köyü konvoyda öncülük ederek fotoğrafladı. Keşfin ardından bir grup katılımcı ile Resen şehir merkezindeki turistik noktalar ziyaret edilip fotoğraflandı ve bir kafede kahve molası verildi. Yerel bir restoranda akşam yemeğiyle ikinci gün ve aynı zamanda etkinlik sona erdi.
Fotoğrafçı rolüm ile WikiOutdoor Eğitim&Etkinliği'nde fotoğrafçılığın bazı teknik detaylarını öğrenme fırsatı buldum. Bunun yanı sıra Makedonya'nın kültürel ve tarihi noktalarını yakından görme ve bu lokasyonlardaki mekan ve objeleri fotoğraflayıp Wikimedia Commons'a atma deneyimini yaşadım. Bu tür dışarı etkinliklerindeki organizasyonel süreci gözlemleme ve benzer bir etkinliği hem yerel topluluk üyeleri hem de bölgesel katılımcılar ile düzenlenebileceğini öngördüm.
İmmortalance'ın izlenimleri
7-8 Eylül 2024 tarihleri arasında Orta ve Doğu Avrupa (CEE) bölgesindeki katılımcılarla dış mekan aktivitesi için Kuzey Makendonya'nın Prespa bölgesinde Lakeview otelinde buluşuldu. 6 Eylül 2024'te ilk gün otele yerleşme ve bölgeyi gözlemleme amacıyla serbest geçti ve bir çok ülkeden gelen katılımcılar bir araya geldi. Akşam yemeğinden sonra dinlenmeye geçildi.
Organizasyonun ilk günü olan 7 Ekim 2024'te sabah kahvaltısından sonra öğleden sonraya kadar konferans salonunda tanışma aktivitesi yapıldı ve aktivite ile alakalı temel bilgiler ve detaylar verildi. Katılımcılar şoför, araştırmacı, drone operastörü ve fotoğrafçı olmak üzere kura ile 4 kişilik gruplara ayrıldı. Öğle yemeğinin ardından Ohri bölgesine doğru hareket edildi. Bus üreç içerisinde iki farklı yüksek tepe ziyaret edildikten sonra Resne'de bir kilise ziyareti ardından akşam yemeği yenildi. Akşam yemeğinden sonra Prespa bölgesine dönüşte Lipova Livada dağ geçidi yakınlarındaki güzergahta muhteşem bir elverişli hava şartları eşliğinde gökyüzü ve yıldızlar gözlemlenerek fotoğraflandı. Ardından gece yarısına doğru otele varıldı.
Organizasyonun son günü olan 8 Ekim 2024'te Resen Belediyesi sınırları içindeki Gorno Krušje, Leva Reka, Izbišta, Jankovec, Kriveni ve Zlatari olmak üzere toplam altı köye ziyarette bulunularak ansiklopedik değere sahip kilise, okul ve anıt gibi yerlerin fotoğrafları çekildi. Öğleden sonra ise şehir merkezinde bir kafede mola verildi. Ardından akşam yemeği için otelde buluşulduktan sonra otele yakın bir restoranda güzel bir akşam yemeğiyle organizasyon sonlandı.
Organizasyonda sürücü olarak aldığım görev boyunca bir çok noktaya ekiple birlikte hareket ettik. Özellikle dağlık bölgeler zorlu ve virajlıydı. Ayrıca konvoy halinde hareket etmenin zamanlama açısından bir çok öngörülemeyen dezavantajları olduğunu gözlemledim. Araç seçimi ve performansının da bu noktadaki öneminin yanısıra zorlu arazi şartlarında ekipman ve aracın sahip olduğu mekanik donanımın yeterli olmasının gerekliliklerini de inceleme fırsatım oldu. Profesyonel sürücü sertifikalarına sahip ve yılda onbinlerce kilometre araç süren birisi olarak çok zorlanmasam da güvenli sürüş için zorlu şartların her an karşımıza çıkacağını biliyor olmalıydık.
Bu aktiviteye katılmadan önce aklımda olan benzeri bir outdoor aktivitesine katılmak benim için bölgemizde de bu tür aktiviteleri düzenlemeden önce oldukça tecrübe kazanmamı sağladı. Böylece organize etmek istediğim yerleşim birimleri ziyaretleri için birebir aynı konseptte bir beceri testinden geçmiş oldum. Çok fazla sürmeden de bir organizasyon için araştırmalara başlayarak başvuruda bulundum. Bu güzel ev sahipliği ve kazanımlar için organizasyon ekibine ve katılımcılara da ayrıca teşekkür etmek istiyorum. Bir sonraki adım için oldukça cesaret verici bir deneyimdi.
Toprak'ın izlenimleri
6 Eylül'de Üsküp Havalimanı'na vardım. Beni ve yakın saatte varan iki diğer katılımcıyı organizatörlerden biri arabayla aldı. Bir saatten uzun süren yolculuk boyunca bol bol Makedonya hakkında konuştuk. Akşamında diğer katılımcılarla otelde yemek yedik.
7 Eylül'de kahvaltının ardından konferans salonuna geçtik. Önce kendimizi tanıttık, ardından sunum yapılmaya başlandı. Daha önce düzenledikleri bu tarz outdoor etkinliklerinden, deneyimlerinden bahsettiler. Ardından etkinlikte neler yapacağımız konuşuldu. Benim etkinlikteki görevim araştırmacıydı. Kura çekerek dört kişilik gruplar belirlendi. Kuranın ardından araştırmacılar olarak ayrı toplandık. Toni normalde ziyaret ettiği köylerdeki tarihi yapıları gitmeden önce nasıl belirlediğini anlattı. Makedonya'nın devlet tarafından bir tür haritası çizilmiş. Çoğu köylerdeki kiliseleri, camileri gösteriyor ancak tarihi öneme sahip diğer unsurlar eksik. Bunları mümkün olduğunca internet araması üzerinden buluyorlarmış. Ayrıca yerini tam bilmedikleri yapılar olursa köydeki bir yerele danışıyorlarmış. Ertesi gün köyleri gezerken her köyde farklı bir grup önderlik edecekti, bu nedenle araştırmacılara ikişer köy ve gezeceğimiz sırayı belirledik. Toni köylerde ne var daha önce belirlemişti. Biz de bunların yerlerini not aldık.
Öğle yemeğinin ardından altı civarı arabayla civarı gezmeye çıktık. Prespa Gölü kıyısındaki otelden Ohrid Gölü kıyısında akşam yemeği yiyeceğimiz yere gittik. Yolda Yugoslavya döneminden kalma terk edilmiş bir kayakçı teleferiğini ziyaret ettik. Yerleşim yerlerinin oldukça seyrek olduğu bir bölgedeydik. Ohrid Gölüne hakim bir konumda bir daha ara vererek fotoğraflar çektik. Akşam yemeğinin ardından dönüş yolunda zifiri karanlıkta gökyüzünü çekmek için durduk. O gün Ay'ın olmamasıyla beraber oldukça fazla yıldız gözüküyordu.
8 Eylül'de kahvaltının ardından yola çıktık. İlk köyü organizatörler gezdirdi. Yanlış hatırmalıyorsam köyde belirlenen iki kiliseyi gezdik. Bir sonraki köye giderken konvoya ilk grup önderlik etti. Her grup köydeki belirlenen yerleri gezdirdi. Sıra benim grubuma geldiğinde Google Maps kullanarak yolu tarif ettim. Zira önceki gün köydeki yerleri Google Maps üzerinden işaretlemiştik. Bize nispeten büyük bir köy denk geldi. Köyde üç kilise, bir okul ve bir mezarlık ziyaret edecektik. İlk durak olarak kiliselerden birini belirledim. Köye vardığımızda ara sokaklardan birinden tepeye doğru kiliseye çıkmamız gerekiyordu ancak Google Maps'te yol çıkıyor gözükmesine rağmen çıkmaz bir sokağa girdik. Arkamızda bizi takip eden araçlar olduğu için şoförümüz hemen anayola döndü, bu sırada ben de uydu görüntüsünden kiliseye çıkan yolu tespit ettim. Kiliseye doğru yola çıktık. Vardığımızda konvoyun yarısının gelmediğini fark ettik. Sonradan öğrendiğimize göre bizi kaybetmişler ve köydeki diğer kiliseye gitmişler. Kilisenin fotoğrafları çekildikten sonra diğer araçların beklediği köyün merkezinde bulunan kiliseye gittik. Mezarlık, okul ve kilise yanyanalardı. Konvoyun diğer araçları bizi bekliyorlardı. Biz de hızlıca gezdikten sonra farklı bir tepedeki diğer bir kiliseye gittik. Orada öğle yemeği yedik. Ardından diğer köyleri ziyaret etmeye devam ettik. Her ne kadar her araştırmacıya iki köy belirlesek de yalnızca ilk grup iki köyü de gezdirebildi. Gezinin ardından akşam yemeğiyle birlikte etkinliği sonlandırdık.
Her ne kadar gezi iyi planlanmış olsa da grubumdaki araştırmacı olarak etkinlik boyunca olmama rağmen araştırma yaptığım söylenemez. Zira ne etkinliğin birinci gününün akşamında ne de ikinci günün sabahında gideceğimiz köyler hakkında araştırma yapmaya vakit yoktu. Kaldı ki Makedonca bilmediğimden ne kadar başarılı olurdum emin değilim. Ancak Toni'nin Makedonya'da köylerdeki ziyaret edilecek yerleri nasıl tespit ettiğini öğrenmek oldukça keyifliydi. Makedonya için özellikle kiliselerin, mezarlıkların ve bazı anıtların genellikle köyün dışına yapılması ön araştırma yapmayı önemli kılıyor. Türkiye'de de benzer bir çalışma yapmak oldukça önemli olacaktır. Özellikle çeşmeleri ve benzeri tarihi yapıları bir köyden geçerken kaçırmak oldukça mümkün. Umarım bir gün biz de Türkiye'de bu tür çalışmalar yapabiliriz.